Een rijke geschiedenis

De laatste oorspronkelijke kasteelboerderij van Nederland

De geschiedenis van het landgoed

Huis Sevenaer is sinds 1785 in bezit van familie van Nispen. De oudste delen van het kasteel dateren uit de 14e eeuw. Het is de laatste oorspronkelijke kasteelboerderij van Nederland.

Jonkheer Huub van Nispen van Sevenaer neemt in 1947 het beheer over van zijn oom en twee tantes. Het Landgoed is dan ongeveer 120 hectare groot.

Jonkheer Huub van Nispen heeft geen landbouwopleiding of ervaring, maar wordt al snel gegrepen door het landgoed. Mede door zijn plezier in mechanisatie (en ervaring met het sleutelen aan auto’s) wordt het landbouwbedrijf gemoderniseerd en gaat de jonkheer op zoek naar passende systemen voor bodembewerking waarbij de structuur van de (zware) kleigrond in tact blijft.

De agrarische bedrijfsvoering komt steeds meer in eigen beheer en de jonkheer ontwikkelt een visie waarin landbouw en natuur zich in elkaars voordeel ontwikkelen. Zijn visie is deels gebaseerd op zijn christelijke achtergrond en deels op zijn persoonlijke zorgen om de intensivering van de landbouw en de onzorgvuldige omgang met natuur en milieu.

Hij zet zich volledig in om het landgoed een geheel te houden met als droom een zelfvoorzienende kasteelboerderij met een voorbeeldfunctie als evenwichtig systeem tussen de panden, de natuur en de landbouw.

De jonkheer is initiatiefnemer en voortrekker op het gebied van zuivelverwerking en samenwerking met een molenaar en bakker voor de verwerking van graag tot brood.

De levering van biologische groenten, witlof, vruchten(sap) en eigen brood strekt zich in de
jaren 70 uit tot midden- en west-Nederland.
Door langslepende onenigheid over uitbreiding van stad en bedrijventerrein, verliest het landgoed ruim de helft van zijn gronden en een groot deel van de financiële reserves. De ontwikkelingen op het landgoed staan decennia lang vrijwel stil en delen van het landgoed
kampen met achterstallig onderhoud en beheer.

Jonkheer van Nispen van Sevenaer is in 2012 overleden. Sindsdien zet Stichting Behoud Landgoed Huis Sevenaer zich in voor een zelfstandige rendabele toekomst van de kasteelboerderij, voortbouwend op het gedachtegoed van de Jonkheer.

13e eeuw

eind 18e eeuw

1947

begin jaren 50

2008

2010

2015

2018

Eerste bouw

We schrijven 13e eeuw als Kasteel Sevenaer door een landheer wordt gebouwd; een Middeleeuwse burcht met militaire bedoelingen gebouwd vanwege haar strategische ligging. In de eeuwen die volgen raakt haar militaire rol uitgespeeld en verandert zij van adellijke havezate in een versterkt en beveiligd landhuis. Het eenzijdige militaire karakter verdwijnt, evenals de voorburg

Familie van Nispen

Na periodes van herstel en verval en van eigenaar te zijn gewisseld komt huis Sevenaer in 1785 in bezit van de familie van Nispen. Arnold Anton Jan van Nispen koopt het landgoed. Hij is een nieuw type landheer. Hij hecht niet alleen waarde aan het bezit van zo’n oudadellijk goed als wooncentrum, het moet voor hem ook een economische basis hebben die het rendabel maakt en het onderhoud en voortbestaan verzekert. Hierdoor breekt er voor huis Sevenaer een periode van herstel aan. Het huis – dat jarenlang niet door de bezitters bewoond was geweest – is weer middelpunt van het grondbezit dat ertoe behoorde: het landgoed. In 1947 vraagt Lodewijk van Nispen van Sevenaer zijn neef Huub van Nispen om het beheer over te nemen. Er is veel werk te verrichten: de oorlog heeft veel schade teweeggebracht en Lodewijk heeft de laatste jaren vanwege zijn gezondheid weinig aandacht aan het Landgoed kunnen besteden. Lodewijk sterft in Huis Sevenaer op 31 juli 1949 op 82 jarige leeftijd.

Jonkheer van Nispen

Het Landgoed is dan ca 120 hectare groot. Als jonge telg van de familie is het zijn taak om het landgoed – waar hij als kind zo vaak logeerde – weer tot bloei te brengen. Jonkheer Huub van Nispen heeft geen enkele opleiding gehad in landbouw maar wordt al snel gegrepen door het landgoed. Mede doordat het kasteel zijn agrarische bedrijfsvoering ook dan nog in eigen beheer voert worden de persoonlijke visie van Van Nispen en het Landgoed een onafscheidelijke symbiose. Hij heeft een droom.... Zijn visie op ecologische landbouw en zijn droom om van het Landgoed een zelfvoorzienende kasteelboerderij met een evenwichtig systeem van Landbouw en Natuur te maken beheersen zijn leven.

Onzekere tijden

Door verstedelijking en uiteenlopende visies en belangen breekt een lange periode van juridische strubbelingen aan: de toekomst van het landgoed wordt onzeker. De Jonkheer raakt de helft van zijn grond kwijt maar is des te strijdbaarder om het Landgoed weer tot bloei te brengen. Alle procedures hebben alleen ook financieel hun sporen achter gelaten: het Landgoed raakt in verval. Gelukkig zorgt het verstrijken van de tijd voor een wederopstanding. Burgers vinden dat er genoeg gebouwd is in Zevenaar en het nieuwe gemeentebestuur ziet het belang van het behoud en voortbestaan van het Landgoed.

Ontwikkel visie

Er wordt een inventarisatie gedaan voor een ontwikkel visie. Waarna met behulp van gemeentelijke en provinciale subsidies een visie op de toekomst wordt gevormd: ‘Een duurzaam zelfstandige kasteelboederij als sociaal verbinder in de Liemers’. Er komt een ontwikkelingsvisie die ervoor moet zorgen dat Landgoed Huis Sevenaer een zelfstandig rendabele toekomst tegemoet gaat, in lijn met het gedachtegoed van de Jonkheer.

Start van het herstel

In 2010 starten de eerste renovatieprojecten en in juni 2013 worden de Veestal en het Polderhuis van Landgoed Huis Sevenaer feestelijk opgeleverd. In het Polderhuis vestigt zich restaurant Eet-Lokaal (Markt 25). De jonkheer maakt dit helaas niet meer mee. In 2012 sterft hij op 93-jarige leeftijd na een kort ziekbed. Hij is begraven op zijn landgoed.

Nieuwe plannen

De stichting en haar partners zijn vastberaden het herstel voort te zetten en de droom van de jonkheer te verwezenlijken. Inmiddels zijn vervolgplannen gemaakt en nieuwe herstelwerkzaamheden aangevangen, zoals de restauratie van de voormalige pastorie en de timmermanswerkplaats (Markt 27 en 29). Niets lijkt erop een bloeiende toekomst nog in de weg te staan. Precies zoals de Jonkheer dat zo graag had gewild.

Businessplan

Na de verschillende restauraties is een samenhangend plan uitgewerkt voor het gehele landgoed. Deze richt zich op: een zelfvoorzienend landgoed dat functioneert middels een evenwichtig systeem van landbouw en natuur. - Door haar kennis over bio-based landbouw over te dragen heeft zij een educatieve regiofunctie, - door haar visie op deze geïntegreerde landbouwmethode heeft zij een inspirerende functie, - door het samenbrengen van ondernemers, vrijwilligers, natuurliefhebbers, medewerkers en bezoekers heeft zij een sociale functie. - Door het behoud levert zij een cultuur-historische bijdrage.